Odpowiedzialność pracodawcy za wypadek przy pracy

W obecnych realiach i przy aktualnym rynku pracy nierzadko zdarza się, że w toku pracy dochodzi do wypadku przy pracy. W niniejszym artykule zostanie krótko omówiona procedura wypadkowa i zagrożenia dla pracodawcy, a w tym odpowiedzialność pracodawcy za wypadek przy pracy.

Za wypadek przy pracy uznaje się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą, a także w drodze do lub z pracy. W praktyce będą to wszelkie zdarzenia, które spowodowały jakikolwiek uraz pracownika i są związane z pracą np.

  • Poślizgnięcie się na plamie na korytarzu i skręcenie kostki.
  • Przygniecenie przez szalunek.
  • Wszelkie inne.

W pierwszej kolejności pracownikowi z tytułu wypadku przysługuje jednorazowe odszkodowanie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Wniosek o odszkodowanie z ZUS może złożyć sam poszkodowany albo jego najbliższa rodzina w sytuacji, gdy następstwem wypadku jest śmierć pracownika.

Jednakże ZUS może odmówić wypłaty odszkodowania w sytuacji, gdy wyłączną przyczyną zaistnienia zdarzenia było nieprawidłowe zachowanie pracownika, które zostało spowodowane umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa. Odszkodowanie nie zostanie wypłacone także wtedy, gdy:

  • Poszkodowany pracownik znajdował się w stanie nietrzeźwości.
  • Poszkodowany pracownik znajdował się pod wpływem alkoholu.
  • Pracownik znajdował się pod wpływem środków odurzających (narkotyków, tzw. dopalaczy) i przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Odpowiedzialność pracodawcy za wypadek przy pracy

Jednakże wypłata jednorazowego odszkodowania przez ZUS nie zamyka drogi do możliwości dochodzenia dalszych roszczeń już bezpośrednio od pracodawcy.

Świadczenie wypłacone przez ZUS zalicza się wtedy na poczet zadośćuczynienia pieniężnego, ale jego wysokość prawie nigdy nie uznaje się za adekwatną w myśl przepisów kodeksu cywilnego. Oznacza to, że pozostałą część zadośćuczynienia, będzie musiał pokryć pracodawca. Nierzadko nawet drugie tyle i więcej. Wszystko zależy od doznanych przez pracownika obrażeń.

Dodatkowo innymi roszczeniami, z którymi będzie musiał się zmierzyć, jest odszkodowanie za poniesione przez pracownika szkody majątkowe oraz roszczenia rentowe:

  • Z tytułu utraty dochodu.
  • Z tytułu zwiększonych potrzeb.

Nierzadko zdarza się, że sądy zasądzają ją już na zawsze – do końca życia poszkodowanego.

Przyczynienie się pracownika do wypadku

Powyższe nie oznacza, że pracodawca będzie musiał te koszty ponosić. W przypadku przyczynienia się pracownika do powstania zdarzenia, odpowiednie kwoty ulegają pomniejszeniu o ustalone przyczynienie, co oznacza, że jak Sąd uzna, iż pracownik przyczynił się do powstania wypadku w 50%, to zasądzone kwoty ulegną zmniejszeniu o ten procent.

W innym stanie faktycznym pracodawca może w całości uwolnić się od odpowiedzialności za wypadek, gdy zostanie udowodnione, że nie ponosi winy za jego powstanie tj. dochował wszelkiej wymaganej należytej staranności, albo zachodzi jedna z przesłanek egzoneracyjnych, które wyłączają odpowiedzialność (np. wyłączna wina poszkodowanego, wyłączna wina osoby trzeciej, za którą pracodawca nie ponosi odpowiedzialności). Dlatego także ważne jest przygotowanie odpowiedniej dokumentacji powypadkowej.

Ważne ubezpieczenie OC

Inną możliwością ochrony przed koniecznością wypłacenia poszkodowanemu pracownikowi świadczeń jest zawarcie umowy ubezpieczenia. Następuje to przez objęcie ochroną ubezpieczeniową także zdarzeń, w których poszkodowani zostali pracownicy. Należy jednocześnie pamiętać o poprawnym wskazaniu ubezpieczonej działalności

W zależności od liczby pracowników oraz rodzaju i specyfikacji prowadzonego biznesu należy odpowiednio dobrać sumę ubezpieczenia. Tak by ta nie uległa szybko wyczerpaniu w sytuacji wypadku przy pracy kilku pracowników w jednym okresie ochrony. Dobrze skonstruowana umowa ubezpieczenia chroni pracodawcę w sytuacji zaistnienia wypadku przy pracy. Dodatkowo znacznie ogranicza potencjalne koszty związane z tym wypadkiem.